Diagnostyka neurologiczna po wypadku
W zależności od skargi na dolegliwości u poszkodowanego- badanie objawów neurologicznych pomoc po wypadku może się składać z następujących elementów:
a) Badania nerwów czaszkowych w tym gdy poszkodowany skarży się na brak czucia smaków ani zapachów oraz gdy poszkodowany przestał ostro widzieć, ma trudności z czytaniem, widzi ciemne płaty itp.
b) Badania kończyn oraz tułowia to m.in.:
Badanie jak poszkodowany porusza się, aby sprawdzić czy nie ma on niedowładów, czy jest niezborny ruchowo; Sprawdza się także sprawność ruchową oraz zaburzenia czucia.
c) Badania koordynacji ruchowej: Ruch człowieka powinien być płynny i precyzyjny, stąd badanie często polega na prośbie o wykonanie czynności np. dotknięcie palcem swojego nosa, czy też prośba o wykonywanie ruchów naprzemiennych kończyn.
d) Badania układu informacyjno-poznawczego: to jedno z najtrudniejszych badań, ponieważ układ ten jest najbardziej złożoną pod kątem budowy i czynności konstrukcją układu nerwowego człowieka: w tym przypadku trudno jest nawet uzyskać powtarzalność wyników, a wnioski są często bardzo subiektywne i zależą w dużej mierze od wiedzy i doświadczenia lekarza. Nieodzownym elementem są dodatkowe dane laboratoryjne.
e) Badania mowy: zaburzenia mogą mieć charakter tzw. afazji, której istotą jest zaburzenie w wypowiadaniu własnych myśli lub rozumieniu mowy. Często ci poszkodowani mają także problem z czytaniem i pisaniem. Najczęściej wskazuje to na uszkodzenie lewej półkuli mózgu (u osób praworęcznych).
Diagnostyka neurologiczna po wypadku- rozmowa z pacjentem
Aby dociec bardziej precyzyjnie jakie obszaru mózgu uległy uszkodzeniu, w czasie kilkuminutowej rozmowy z pacjentem poza wartością merytoryczną lekarz ocenia także:
• Zdolność do przekazywania i przyjmowania informacji
• Płynność, rytm i akcent mowy
• Sprawność wypowiadania długich ciągów słów
• Poprawność logiczną i gramatyczną
• Powtarzanie słów
• Umiejętność nazywania i opisywania sytuacji i przedmiotów
• Rozumienie znaczenia słów
• Umiejętność głośnego czytania lub pisania pod dyktando lub też rozumienia tekstu pisanego;
Stan poszkodowanego po wypadku
Starając się określić stan poszkodowanego, lekarz może wyróżnić dwie fazy: fazę ostrą niedługo po wypadku która charakteryzuje się zaburzeniami przytomności, nudnościami, bólem i zawrotami głowy oraz zaburzeniami kontaktu słownego czy też motoryki. Druga faza to faza późna, którą można poznać po narastającej męczliwości poszkodowanego, zaburzeniami pamięci, ogólną drażliwością, bólami głowy czy też napadami padaczkowymi. Lekarz neurolog stara się także ocenić sprawność ruchową poszkodowanego.
Pamiętajmy, aby każdorazowo gromadzić dokumentację z wizyt, aby uzyskać odszkodowanie po wypadku.
Stan poszkodowanego po wypadku a życie codzienne
W badaniu neurologicznym najbardziej obiektywnie można stwierdzić w czasie czynności dnia codziennego zmiany pozycji ciała z leżącej na siedzącą i stojącą, podczas chodzenia po płaskim podłożu czy po schodach, podczas pisania i rysowania figur geometrycznych itp.
W takim badaniu doświadczony lekarz może zaobserwować nie tylko sprawność ruchową, ale także niedowłady. Gdy lekarz zauważy nieprawidłowości musi stwierdzić, czy dysfunkcja ma charakter tzw. niedowładu rzekomego występującym po złamaniach bądź pęknięciach kości, zmianach zapalnych mięśni czy ścięgien lub układu nerwowego sterującego ruchem. Uszkodzenia różnych obszarów mózgu powodują odmienne następstwa, które możemy zaobserwować np. zaburzenia praksji.
Uraz psychiczny po wypadku
Nie zapominajmy, iż osoba poszkodowana przeżywa zapewne uraz psychiczny po wypadku, zatem poza diagnozą zdrowia fizycznego, warto skierować się także do poradni zdrowia psychicznego.
Czytaj więcej: Uraz psychiczny po wypadku
Zaburzenia neurologiczne po wypadku
Apraksją nazywamy zaburzenia wykonywania celowych zamierzonych czynności u chorych, którzy rozumieją polecenia i nie mają niedowładów ani zaburzeń czucia lub zaburzeń uwagi. Chorzy jednak nie wykonują czynności na polecenie chociaż potrafią je wykonać spontanicznie.
Co więcej, poszkodowani często wykonują te czynności prawidłowo, lecz w złej kolejności działań np. sprawia trudność zapalenie zapałki. Inne rodzaje zaburzeń funkcjonowania mózgu to m.in.:
Agnozja – zaburzenia rozpoznania doznań czuciowych (zmysłowych), mimo zachowania prawidłowej funkcji dróg czuciowych.
Agnozja wzrokowa – to niemożność rozpoznawania osób, przedmiotów lub osób. Jedna z jej odmian aleksja powoduje niemożność czytania.
Asomatognozja polega na niemożności rozpoznania przez chorego strony lub części ciała.
Asterognozja – to niemożność rozpoznania dotykiem prostych przedmiotów typu klucz, okulary itp.
Akalkulia – Niemożność wykonywania nawet prostych działań arytmetycznych (np. dodawania lub odejmowania prostych liczb).
Diagnostyka neurologiczna po wypadku
Poza wywiadem – rozmową lekarza z poszkodowanym – w diagnostyce neurologicznej po wypadku stosuje się także techniczne narzędzia diagnostyczne do oceny poszkodowanego takie jak:
Tomografia komputerowa (TK)
Jest chyba obecnie najczęstszym badaniem stosowanym po wypadku gdy istnieje podejrzenie urazu głowy. Badanie to umożliwia ocenę struktury mózgowia, przestrzeni płynowych i tkanki kostnej czaszki. Istota badania polega na różnym przenikaniu promieni RTG przez różne rodzaje tkanek, czyli tzw. współczynnika osłabienia promieniowania. Pozwala na ocenę lokalizacji i rozległość urazu szczególnie wynaczynienie krwi (krwawienie podpajęczynówkowe, krwiak śródczaszkowy) oraz potwierdzić lub wykluczyć stłuczenie mózgu.
Badanie radiologiczne kręgosłupa (RTG)
Najczęściej stosowane do oceny stanu kręgosłupa szczególnie złamania trzonu kręgu lub wyrostka stawowego kręgu z przemieszczeniem.
Rezonans magnetyczny (MRI)
Jest jednym z najlepszych obecnie rodzajów badań pourazowych. Jest to badanie bezpieczne ponieważ nie ma promieni rtg, a stosowany środek kontrastowy rzadko powoduje uczulenia. Duża rozdzielczość badania pozwala także na o wiele bardziej precyzyjną diagnozę ze względu na możliwość ujawnienia szczegółów anatomicznych niewidocznych w badaniu TK. Badanie to jest także stosowane nie tylko do badania głowy lecz także do diagnozy stanu kręgosłupa i kończyn. Niestety komercyjne wykonanie MRI jest badaniem relatywnie drogim natomiast ze względu na swoją przydatność często wysoce zalecanym. MRI nie może być wykonane m.in. u osób z rozrusznikiem serca.
Pozytonowa emisyjna tomografia komputerowa (PET)- diagnostyka neurologiczna po wypadku
Umożliwia ocenę przepływu krwi w naczyniach mózgowych i metabolizmu tkanki mózgowej przy użyciu izotopów emitujących pozytrony (elementarne cząstki dodatnie), które łącząc się w tkankach z elektronami (cząstkami posiadającymi ujemny ładunek) wyzwalają promieniowanie gamma które jest rejestrowane prze kamerę. Pomiary promieniowania gamma umożliwiają ocenę ilości krwi przepływającej, objętości stopnia ekstrakcji tlenu, regionalnego przepływu mózgowego i metabolizmu glukozy. Izotopy stosowane do badań maja bardzo krótki czas trwania ( połowiczny czas rozpadu trwania izotopu tlenu to tylko 2 minuty). W związku z tym badanie musi być wykonywane w ośrodkach w których można w krótkim czasie pozyskać taki izotop. Badanie to jest jeszcze droższe niż badanie MRI.
Badanie encefalograficzne (EEG)- diagnostyka neurologiczna po wypadku
Badanie to polega na wykrywaniu aktywności obszarów mózgu za pomocą czułych elektrod umieszczonych na powierzchni głowy. Czynności mózgu są rejestrowane za pomocą sinusoidalnych zapisów. U osób zdrowych w czynnościach podstawowych wyróżnia się następujące rodzaje fal:
• Fale alfa – najwięcej rejestruje się ich w obszarach potylicznych
• Fale beta – najwięcej występuje w obszarze czołowym
• Fale theta – występują w obszarze skroniowym
Jeżeli pojawią się fale delta – świadczą one głębokim zaburzeniu (uszkodzeniu) czynności mózgu.
Oczywiście różne czynniki mogą powodować zmiany w „standardowym” obrazie, np. fale alfa zanikają (na krótko), gdy poszkodowany otworzy oczy lub jest pod wpływem niektórych leków.
Rytm fal beta ulega przyspieszeniu pod wpływem emocji lub bodźców zewnętrznych, a fal theta rejestruje się więcej, gdy poszkodowany jest w fazie snu.
Najczęstsze nieprawidłowości w zapisie EEG:
• Miejscowe spowolnienie/zanikanie czynności alfa i pojawianie się fal theta i delta mogą wskazywać na guza mózgu;
• Ogólne spowolnienie czynności mózgu może sugerować zapalenie mózgu, śpiączkę bądź zatrucie;
• Ostre fale w zapisie z dużą amplitudą mogą świadczyć o padaczce.
Obecnie istnieje możliwość badania ciągłego pacjentów zarówno w połączeniu z monitoringiem z kamer, jak i za pomocą aparatów przenośnych – (analogicznie jak holterów w badaniach serca).
Badanie szybkości przewodzenia nerwowego (ENG)- diagnostyka neurologiczna po wypadku
Badanie to pozwala na ocenę funkcji nerwów obwodowych. Średnia szybkość przewodzenia w nerwie obwodowym jest wprost proporcjonalna do liczby nieuszkodzonych włókien nerwowych. Badanie polega na drażnieniu prądem elektrycznym nerwu i wyzwalaniu przepływu prądu przez włókna nerwowe. Za pomocą tej metody można ocenić, czy uszkodzeniu uległo włókno czy jego „osłonka”. Badanie to jest istotne w przypadku diagnozy urazów mechanicznych.
Badania elektromiograficzne (EMG)
Badanie to jest użyteczne w ocenie sprawności mięśni. Badanie to wykonuje się dzięki igłom- elektrodom, wkłuwanym w mięsień. Po wkłuciu przepuszczany jest przez nie impuls elektryczny, którego obraz widzimy na monitorze. Czynność mięśnia sprawdza się w stanie spoczynku oraz w trakcie skurczu. W zdrowym mięśniu w trakcie spoczynku nie wykrywa się żadnych impulsów elektrycznych (w niektórych mogą pojawić się pojedyncze impulsy i szybko zanikające tzw. potencjały wkłucia). W miarę wzrostu siły skurczu mięśnia rośnie liczba ładunków rejestrowanych przez elektrodę. Do pełnej oceny elektrofizjologicznej potrzebna jest rejestracja 20-30 potencjałów z różnych punktów mięśnia.
Do przeprowadzenia tego badania wskazaniem jest diagnoza pochodzenia niedowładu (mięśniowy, neurogenny, ośrodkowy czy psychogenny). Badanie to powala także ocenić stopień uszkodzenia i regeneracji mięśni i nerwów oraz lokalizację uszkodzeń neuronu obwodowego.
Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego- jakie badania po wypadku samochodowym?
W przypadku gdy nie możemy wykonać badań diagnostycznych głowy w przypadku krwawienia podpajęczynówkowego lub gdy badanie typu TK lub MRI nie rozstrzyga wątpliwości diagnostycznych wykonuje się badanie płynu mózgowo-rdzeniowego. Jest to badanie inwazyjne polega ono na nakłuciu poszkodowanego najczęściej w okolicy lędźwiowej i pobraniu płynu. W badaniu tym istnieje ryzyko powikłań lecz przy zachowaniu odpowiednich reguł, (głownie dotyczących aseptyki) występują one rzadko. U 5-10% pacjentów po nakłuciu występują bóle i zawroty głowy (szczególnie w pozycji pionowej). Objawy nasilają się podczas siedzenia lub chodzenia. Zapewne objawy te są związane z wyciekaniem płynu przez otwór punktacyjny w oponie twardej. Natomiast po 5-7 dniowym leżeniu objawy zespołu punktacyjnego z reguły ustępują.
Kolor pobranego płynu: Płyn u osoby zdrowej jest wodo-jasny i przejrzysty. Jeżeli jest zabarwiony krwią może sugerować wczesny okres krwawienia podpajęczynówkowego lub uraz czaszkowo-mózgowy. Zabarwienie żółte: m.in. o po przebytym krwawieniu podpajęczynówkowym (najbardziej intensywne pod koniec pierwszego tygodnia). Płyn mętny sugeruje ropne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Coraz bardziej precyzyjne obrazowanie przy użyciu technik komputerowych pozwala w coraz większym stopniu odchodzić od sposobów inwazyjnych. Jednak metody tego typu placówki medyczne cały czas wykorzystują do diagnostyki pacjentów.
Opracowanie na podst. „Podstawy kliniczne neurologii”. Mazur, Kozubski, Prusiński
Renta po wypadku
Nie zapominajmy iż często osobie poszkodowanej po wypadku samochodowym należy się renta z polisy OC sprawcy (poza ewentualną rentą z ZUS). Renta może być czasowa (do wyleczenia się), lub dożywotnia.
Czytaj więcej: Renta po wypadku samochodowym
Uzyskanie odszkodowania z kancelarią Advoco
ADVOCO współpracuje z wysokiej klasy lekarzami , stąd posiadamy wiedzę, w jaki sposób ustalić następstwa i jednoznacznie określić odpowiednią wysokość odszkodowania oraz zadośćuczynienia po wypadku.
Zastanawiasz się jak uzyskać odszkodowanie?
Zadzwoń! Advoco ma duże doświadczenie w uzyskiwaniu odszkodowań.
Zapraszamy.