Zasada winy i ryzyka jakie ma znaczenie dla sprawy o odszkodowanie?
Generalnie ma bardzo duże znaczenie.
Gdy zdarzy się wypadek samochodowy, którego sprawcą jest kierowca, odpowiada on na zasadzie ryzyka. Natomiast już w sprawie o błąd medyczny, którego sprawcą jest lekarz musimy udowodnić jego winę. Jak wszyscy wiedzą wykazanie winy przy błędzie lekarskim jest o wiele trudniejsze. Wynika to m.in. z innych zasad wykazywania odpowiedzialności za szkodę.
Zasada winy
Zasada winy oznacza, że w procesie sądowym o odszkodowanie musimy wykazać że osoba wyrządzająca szkodę ponosi odpowiedzialność za nasza szkodę.
Wina może być umyślna lub nieumyślna.
Wina umyślna
Wina umyślna oznacza, że osoba wyrządzająca szkodę miała zamiar jej wyrządzić lub wiedziała, że jej czyn może spowodować szkodę, a mimo to go popełniła.
Wina nieumyślna
Wina nieumyślna oznacza, że osoba wyrządzająca szkodę nie miała zamiaru jej wyrządzić, ale jej zachowanie było sprzeczne z zasadami ostrożności i doprowadziło do szkody.
Zasada ryzyka
Zasada ryzyka to taka konstrukcja prawna, która wskazuje iż wszelkie osoby lub firmy, które odpowiadają za maszyny i urządzenia napędzane siłami przyrody stwarzają większe zagrożenie dla otoczenia, zatem pozycja osoby dochodzącej odszkodowania powinna być bardziej uprzywilejowana.
Przykład:
Kierowca samochodu spowodował wypadek, w wyniku którego ucierpiała piesza. Sąd karny wydał wyrok skazujący na kierowcę. W tym przypadku odpowiedzialność za szkodę ponosi kierowca na zasadzie ryzyka, ponieważ pojazd jest napędzany siłami przyrody. (Stąd zapewne wzięło się popularne powiedzenie, iż kierowca jest zawsze winny”).
Zasada winy i ryzyka w zakładzie pracy
W przypadku gdy doszło do wypadku przy pracy, odpowiedzialność pracodawcy może wynikać:
- z zasady ryzyka, gdy zakład pracy jest napędzany siłami przyrody (np. elektrycznością, olejem, gazem itp.). W wielu przedsiębiorstwach znajdują się maszyny, takie jak tokarki, giętarki, wózki widłowe, które potencjalnie stwarzają zagrożenie dla otoczenia;
- z zasady winy;
W przypadku wątpliwości to sąd rozstrzyga czy do funkcjonowania zakładu pracy niezbędne jest użytkowanie sił przyrody i wtedy obowiązuje zasada ryzyka czy też zasada winy. Każdorazowo bierzemy pod uwagę dane przedsiębiorstwo jako całość a nie poszczególne jego elementy.
Przykład:
Pracownik w fabryce doznał wypadku, gdy maszyna, którą obsługiwał, nieoczekiwanie się uruchomiła. Pracownik został ranny i doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu. W takim przypadku zakład pracy jest napędzany siłami przyrody. Zatem pracownik może wystąpić o odszkodowanie na zasadzie ryzyka.
Zasada winy i ryzyka po wypadku samochodowym
W przypadku wypadków samochodowych, odpowiedzialność za szkodę ponosi sprawca wypadku. Jeżeli sprawcą wypadku jest kierujący pojazdem to sprawca wypadku może ponosić odpowiedzialność na podstawie zasady ryzyka.
Zasada winy i ryzyka a odpowiedzialność zawodowa
W przypadku osób wykonujących wolne zawody zazwyczaj mamy do czynienia z zasadą winy. Oznacza to, że osoba wykonująca wolny zawód (np. architekt, lekarz, prawnik) może ponosić odpowiedzialność za szkodę, która powstała w związku z wykonywaniem tego zawodu i należy udowodnić jej zaniedbanie.
Jak wykazać winę sprawcy?
W wielu przypadkach musimy wykazać, jaki błąd popełnił sprawca, co w wielu przypadkach nie jest łatwym zadaniem. Musimy pamiętać, iż w takim wypadku poszkodowany musi posiadać odpowiednie dokumenty, zebrać opinie osób, które posiadają właściwą wiedzę specjalistyczną. Ponadto zdarza się iż występuje pojęcie solidarności zawodowej, hermetyczności środowiska co także utrudnia wykazanie winy sprawcy.
Chcesz uzyskać należne odszkodowanie po wypadku? Kancelaria Advoco od ponad piętnastu lat specjalizuje się w odzyskiwaniu odszkodowań.
Zadzwoń!